PROCEDURA OCHRONY MAŁOLETNICH

PROCEDURA ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA
ORAZ OCHRONY DZIECI PRZED PRZEMOCĄ I KRZYWDZENIEM
W CENTRUM MEDYCZNYM „MED.-AZ”

1. Cel

Celem procedury jest określenie i ujednolicenie zasad mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz ochrony dzieci poniżej 18 r.ż. przed przemocą i krzywdzeniem, objętych opieką medyczną przez CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”. Określone w procedurze zasady realizowane są z uwzględnieniem przepisów prawa, w szczególności ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz. U. z 2024 poz. 560).

2. Zakres stosowania

Postanowienia zawarte w niniejszej procedurze obowiązują we wszystkich jednostkach organizacyjnych CM S p CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ” podczas wykonywania przez personel obowiązków zawodowych w tych jednostkach 

3. Definicje

1) CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.   

2) Personel – wszystkie osoby świadczące pracę w jednostkach organizacyjnych CMS bez względu na formę na podstawie której tę pracę wykonują, w tym stażyści oraz wolontariusze;

3) Krzywdzenie dziecka – działanie lub zaniechanie, które może przybrać formę popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, albo po popełnieniu czynu karalnego na szkodę małoletniego albo innego działania/zaniechania na szkodę małoletniego, w tym polegającego na zaniedbaniu potrzeb życiowych małoletniego;

4) Małoletni - w rozumieniu polskiego prawa cywilnego osoba, która nie ukończyła 18 lat;

5) Interwencja prawna – zawiadomienie policji, prokuratury lub ośrodka pomocy społecznej o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę  małoletniego;

6) Przemoc domowa – jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniedbanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność,

w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, także wywołujące cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą;.

7) Zaniedbywanie – forma  przemocy wobec innych w wychowaniu i opiece nad drugim człowiekiem, brak ingerencji w potrzeby fizyczne i psychiczne (np. dziecka). Zaniedbywanie obejmuje  celowe lub nieświadome niewykonywanie niezbędnych czynności opiekuńczych i wychowawczych, wobec osoby podlegającej opiece, przez osobę do tego zobowiązaną (np. z racji władzy rodzicielskiej).

4. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim pacjentem a personelem:

1) W każdej interakcji z małoletnim pacjentem bierze się pod uwagę jego wiek, sytuację medyczną oraz indywidualne potrzeby.

2) Podczas kontaktu z małoletnim pacjentem każda osoba z personelu zajmująca się pacjentem powinna przedstawić swoją rolę, wyjaśnić pacjentowi co się z nim dzieje oraz stworzyć mu dogodne warunki do zadawania pytań.

3) Rozmawiając z małoletnim pacjentem powinno się zwracać się do niego po imieniu w preferowanej przez małoletniego formie.

4)  Prowadząc komunikację ze współobecnymi opiekunami lub osobami z personelu CMS należy uwzględnić obecność małoletniego pacjenta.

5) Informacje stosownie do okoliczności powinny być przekazywane w sposób przejrzysty i zrozumiały dla małoletniego pacjenta. Forma przekazu oraz jego treść powinny uwzględniać wiek małoletniego pacjenta, jego sytuację zdrowotną oraz dojrzałość emocjonalną.

6) W przypadku dzieci z niepełnosprawnością należy zapewnić optymalne i właściwe ze względu na rodzaj zaburzenia warunki przeprowadzenia badania oraz zbierania informacji. Należy dostosować sposób komunikowania do poziomu intelektualnego i emocjonalnego małoletniego pacjenta.

7) Podczas badania małoletniego pacjenta należy informować go o wykonywanych czynnościach i dalszych działaniach.

5. Zasady udzielania pomocy:

1) Lekarz, pielęgniarka/pielęgniarz, powinni być wyczuleni na występowanie objawów alarmowych u dziecka. W przypadku stwierdzenia w czasie wizyty w  CENTRUM MEDYCZNYM  „MED.-AZ”.  jakichkolwiek objawów sugerujących zachowania społecznie nieakceptowalne, odbiegające od przyjętych norm lub innych wskazujących na możliwość wystąpienia przemocy domowej, personel powinien postępować zgodnie z Procedurą interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka stanowiącą załącznik do niniejszej Polityki.

2) Wszelkie działania związane z kontaktem z małoletnim pacjentem podejmowane są z poszanowaniem prawa do ochrony prywatności dziecka.

3) Kontakt bezpośredni członka personelu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  dostosowany jest do potrzeb małoletniego pacjenta i odbywa się za jego zgodą.

4) Personel CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  równo traktuje wszystkie dzieci bez względu na ich pochodzenie, wygląd, przekonania i doświadczenia. Odnosi się z szacunkiem do każdego dziecka. Używa języka dostosowanego do poziomu rozwoju dziecka, tworzą kulturę otwartości sprzyjającą zgłaszaniu i omawianiu wszelkich zagadnień i problemów dot. ochrony dzieci.

6. Odmowa udzielania pomocy:

Członek personelu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  może odmówić udzielania pomocy w poniższych przypadkach:

1) o ile zwłoka w udzieleniu pomocy nie spowoduje niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia pacjenta,

2) gdy udzielenie pomocy byłoby sprzeczne z dobrem dziecka,

3) gdy może zachodzić obawa konfliktu interesów wynikających z bliskich relacji, np. pokrewieństwa.

7. Ujawnienie informacji:

1) Opiekunowie dziecka mają prawo do informacji w zakresie udzielanej dziecku pomocy, o ile nie zagraża to dobru dziecka.

2) Personel CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  ma obowiązek zachowania tajemnicy związanej z udzielaniem pomocy dziecku oraz zgodnie z wykonywanym zawodem.

3)  Wszelkie podejrzenia dotyczące nieodpowiednich zachowań personelu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”. wobec dzieci są bezzwłocznie wyjaśniane.

8. Ochrona wizerunku i danych osobowych:

1) Pomoc udzielana małoletniemu pacjentowi jest każdorazowo odnotowywana w dokumentacji medycznej.

2) Dokumentacja małoletniego pacjenta jest zabezpieczana.

3) CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”., uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.

4) W CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów i innym osobom i podmiotom utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”. CMS bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.

5) W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, personel CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.

6) Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.

7) Upublicznienie przez personel CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.

8) Pisemna zgoda, o której mowa w pkt 7, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie internetowej CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  w celach promocyjnych).

9. Zachowania niedopuszczalne w relacji  członek personelu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.   - dziecko:

1) Są to w szczególności:

• wszelkie zachowania, które zawstydzają, upokarzają, deprecjonują lub poniżają dzieci lub mają znamiona innych form przemocy fizycznej, psychicznej lub wykorzystywania seksualnego,
• utrzymywanie kontaktów prywatnych z dzieckiem, poza czasem pracy i świadczonym zakresem pomocy,
• w przypadku świadczenia pomocy w domu pozostawanie z dzieckiem sam na sam.

2) Wszelkie podejrzenia dotyczące nieodpowiednich zachowań personelu CMS CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  wobec dzieci są bezzwłocznie wyjaśniane.

10. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów oraz zakres kompetencji osób odpowiedzialnych za przygotowanie personelu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  do stosowania standardów:

1) Zarząd CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  nie rzadziej niż co dwa lata dokonuje przeglądu standardów w celu ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami.

2) Personel CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”., małoletni oraz ich opiekunowie mają prawo do przekazywania uwag dotyczących standardów bezpośrednio do Zarządu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  w formie pisemnej bądź ustnej.

3) Zarząd CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  ma prawo sprawdzać znajomość standardów wśród pracowników oraz organizować szkolenia z zakresu standardów.

 11. Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania:

1) Procedura zarówno w wersji pełnej, jak i skróconej jest dokumentem jawnym oraz ogólnodostępnym.

2) Skrócona wersja procedury jest przygotowana i przeznaczona przede wszystkim dla małoletnich i zawiera istotne dla nich wybrane wiadomości w formie uproszczonej.

3) Procedura znajduje się na stronie internetowej tj. www.med-az.pl  oraz w siedzibie CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  w rejestracji.

  12. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia:

1) Po ujawnieniu krzywdzenia małoletniego stosuje się Procedurę Procedurą interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka.

2) Wyznaczona osoba ustala plan wsparcia małoletniego wraz z jego przedstawicielem ustawowym, o ile to nie przedstawiciel ustawowy dopuszcza się krzywdzenia.

3) Przy ustalaniu planu wsparcia wysłuchuje się zdania małoletniego.

13. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet oraz procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie:

CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”.  nie zapewnia dostępu do sieci Internet.

Załącznik nr 1

Informacje dla małoletnich pacjentów

   Jesteśmy tutaj po to, aby Tobie pomóc:

• Pamiętaj – jako nasz Pacjent jesteś dla nas niezwykle ważny,
• Naszym celem jest leczenie i pomaganie Pacjentom,
• Chcemy, abyś czuł/czuła się tutaj jak najbardziej komfortowo,
• Opiekujemy się Tobą teraz, bo potrzebujesz pomocy,
• Jeśli masz jakieś wątpliwości bądź nurtujące pytania – zgłoś się do jednego z naszych pracowników!
• Możesz nam swobodnie powiedzieć, jak powinniśmy się do Ciebie zwracać,
• Masz prawo wiedzieć jak nazywa się osoba, która Cię leczy,
• Jeśli czegoś nie rozumiesz – nie wstydź się, pytaj ! Ty jako nasz pacjent jesteś dla nas priorytetem.
• Jeśli chciałbyś / chciałabyś powiedzieć nam o tym co Ci się podoba, albo nie podoba w naszej placówce – zrób to. Wysłuchamy Cię z uwagą.
• Jeśli jest Ci smutno, tęsknisz za kimś, po prostu powiedz nam o tym, z całych sił postaramy się pomóc. Jeżeli potrzebujesz pocieszenia – możesz nas o to poprosić. Nie zawsze będziemy mogli dać Ci tyle czasu, ile potrzebujesz, ale będziemy się starać.
• Pamiętaj o tym, że będziemy starali się pytać Cię o Twoje zdanie w sprawach, w których możemy dać Ci wybór.
• Nikt nie może na Ciebie krzyczeć, wyśmiewać się z Ciebie, ani dotykać Cię bez Twojej zgody.

Przeczytaj uważnie:

• Jeżeli w domu albo w naszej placówce spotkało Cię coś czego nie akceptujesz – śmiało nam o tym powiedz,
• Jeżeli ktoś Cię skrzywdził albo zachował się w sposób nieodpowiedni w każdej chwili możesz poprosić nas o pomoc,
• Jeśli coś Cię trapi, niepokoi albo masz tajemnicę, z którą źle się czujesz, zaufaj Nam i poinformuj nas o tym,
• Zawsze postaramy się rozwiązać Twój problem i zapewnić Ci bezpieczeństwo,
• Możesz zwrócić się do zarządu CENTRUM MEDYCZNEGO  „MED.-AZ”.bądź napisać na adres e-mail: info@med-az.pl
• Cokolwiek się dzieje w Twoim życiu, pamiętaj nie jesteś sam.
• To są całodobowe numery telefonów do osób, którym możesz zaufać:

- Bezpłatny Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111 (7 dni w tyg./24h).
- Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”: 800 120 002.

Procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka

1. Każda osoba będąca członkiem Personelu jest obowiązana i uprawniona do reagowania, w przypadku podejrzenia, że dziecku-pacjentowi dzieje się krzywda.

2. Niniejsza procedura ma za cel wspierać członków Personelu w realizowaniu prawnego i społecznego obowiązku reagowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka. Personel wykonujący zawody medyczne jako osoby odpowiednio przygotowane do stawiania diagnoz medycznych pełnią jedną z najważniejszych ról w procesie rozpoznawania krzywdzenia dziecka.

3. Fakt zidentyfikowania objawów krzywdzenia u dziecka-pacjenta podlega obowiązkowemu odnotowaniu w dokumentacji medycznej.

4. Naruszenie obowiązku reagowania może zostać uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych lub kontraktowych i jako takie prowadzić do rozwiązania umowy z osobą dopuszczającą się tego naruszenia.

5. Źródłem krzywdy dziecka może być zachowanie osoby będącej członkiem Personelu, zachowanie rodziców lub opiekunów prawnych dziecka, bądź innej osoby bliskiej, a także innych dzieci.

6. Krzywda dziecka może przybierać różne formy:

1) popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad dzieckiem);

2) doszło do innej formy krzywdzenia, nie będącej przestępstwem, takiej jak np. krzyk, kary fizyczne, poniżanie;

3) doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka (np. związanych z żywieniem, higieną czy zdrowiem).

7. W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu z uwagi stosowanie wobec niego przemocy domowej, a w rodzinie są lub mogą być inne dzieci, należy niezwłocznie poinformować Policję dzwoniąc pod numer 112. Poinformowania służb dokonuje członek Personelu, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu.

8. W przypadku podejrzenia, że opuszczenie przez dziecko w towarzystwie rodzica lub opiekuna prawnego będzie godziło w dobro dziecka, w tym zagrażało jego bezpieczeństwu, należy uniemożliwić oddalenie się dziecka i niezwłocznie wystąpić do sądu rodzinnego o wydanie odpowiednich zarządzeń opiekuńczych.

9. Każda osoba podejrzewająca krzywdzenie dziecka raportuje ten fakt kierownikowi oddziału lub jednostki, w której jest zatrudniona (ordynator oddziału, kierownik przychodni przyszpitalnej, kierownicy pozostałych jednostek), bądź bezpośredniemu przełożonemu (personel administracyjny i porządkowy).

10. Za prowadzenie interwencji odpowiada kierownik jednostki lub inna osoba, wskazana na stałe lub doraźnie do prowadzenia interwencji.

11. Interwencja w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka polega na sporządzeniu pisemnego zawiadomienia, opisującego najbardziej dokładnie zdarzenie, ze wskazaniem danych pokrzywdzonego (imię, nazwisko, adres, PESEL) i potencjalnego sprawcy (co najmniej imię i nazwisko i inne dane umożliwiające identyfikację, np. relacja do dziecka – ojciec, matka, miejsce zamieszkania albo miejsce pracy bądź nauki) przesłaniu go do najbliższej jednostki Policji lub prokuratury. W przypadku popełnienia czynu karalnego na szkodę dziecka przez osobę poniżej 17 roku życia także należy sporządzić pisemne zawiadomienie.

12. W przypadku, gdy dziecko doznaje innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę:

1) Ze strony członka personelu:

a) W sytuacji, gdy zachowanie było jednorazowe i o niewielkiej intensywności wkroczenia w dobra dziecka należy przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą z pracownikiem lub współpracownikiem,

b) W sytuacji gdy naruszenie dobra dziecka jest znaczne, w szczególności gdy doszło do dyskryminacji lub naruszenia godności dziecka, należy zarekomendować rozwiązanie stosunku prawnego z osobą, która dopuściła się krzywdzenia. Jeżeli członek Personelu, który dopuścił się krzywdzenia, nie jest bezpośrednio zatrudniony przez placówkę, lecz przez podmiot trzeci wówczas należy zarekomendować zawieszenie współpracy z tą osobą, a w razie potrzeby rozwiązać umowę z organizacją lub instytucją współpracującą.

2) Ze strony rodziców, opiekunów prawnych lub innych domowników:

a) Należy wszcząć procedurę Niebieskiej Karty poprzez wypełnienie formularza Niebieska Karta – A, gdy zachowanie wobec dziecka stanowi przemoc domową;

b) Gdy zachowanie nie stanowi przemocy domowej lub nie jest jasne, jak je zakwalifikować – należy wystąpić do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację rodziny

3) Ze strony innego dziecka:

Należy wystąpić do sądu rodzinnego właściwego ze względu na zamieszkanie dziecka o wgląd w sytuację dziecka krzywdzącego.

13. W przypadku, gdy doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka lub doszło do innego zagrożenia dobra dziecka:

1. Ze strony członka personelu

a) Należy przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą a w razie potrzeby zastosować konsekwencje dyscyplinarne, łącznie z rozwiązaniem stosunku prawnego z tą osobą;

b)  Ze strony rodziców lub opiekunów prawnych:

Należy wystąpić do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka o wgląd w sytuację dziecka.

14. W przypadkach niejasnych lub wątpliwych osoba odpowiedzialna za interwencję konsultuje sprawę z co najmniej dwiema osobami z Personelu, w tym w miarę możliwości z psychologiem. Osoba odpowiedzialna za interwencję może rozmawiać z osobami zaangażowanymi, w tym dzieckiem, osobą podejrzewaną o krzywdzenie i świadkami.

15. W przypadku, gdy nie jest jasne, jakiej krzywdy dziecko doświadcza ze strony rodzica lub opiekuna prawnego należy wszcząć procedurę Niebieskiej Karty.

16. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka ze strony członka personelu należy niezwłocznie odsunąć tę osobę od wszelkich form kontaktu z dziećmi, aż do czasu wyjaśnienia sprawy.

17. W przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko członkowi personelu w związku z popełnieniem przestępstwa przeciwko dzieciom należy bezwzględnie i natychmiastowo odsunąć tę osobę od wszelkich form kontaktu z dziećmi aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

18. Podejrzenie krzywdzenia dziecka, niezależnie od osoby odpowiedzialnej za krzywdzenie, jest zdarzeniem niepożądanym i jako takie podlega raportowaniu do pełnomocnika CMS ds. jakości, który  prowadzi rejestr zgłoszeń dotyczących krzywdzenia dziecka, zawierający co najmniej liczbę poszczególnych przypadków krzywdzenia, ze wskazaniem jednostki zgłaszającej, osoby odpowiedzialnej za krzywdzenie (rodzic/opiekun prawny, członek Personelu, inne dziecko) oraz rodzaju podjętej interwencji (zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, wniosek o wgląd w sytuację rodziny, wszczęcie procedury Niebieskie Karty) oraz daty interwencji.

19. W przypadku, gdy krzywdzenia dziecka dopuścił się kierownik jednostki/osoba odpowiedzialna za interwencję wówczas osoba, która dostrzegła krzywdzenie przekazuje informację o tym fakcie bezpośrednio do Zarządu CENTRUM MEDYCZNE „MED.-AZ”..

20. Dalszy tok postępowania leży w gestii uprawnionych organów (sąd, Policja, prokuratura, OPS).